Iako crnogorske vlasti tvrde da je situacija s alternativom za pružanje usluga trajektnog prijevoza putnika i vozila na jedinoj takvoj liniji u državi Kamenari-Lepetane pod kontrolom, te da neće biti problema kada kompanija “Pomorski saobraćaj” prestane ploviti, stvari nisu ni izbliza tako jednostavne.
Vlada je i službeno stavila van snage svoj zaključak iz 2019. kojim će nakon 14 godina isključiti kompaniju “Pomorski saobraćaj” iz ovog unosnog posla, a zadužila je Javno preduzeće za upravljanje morskim dobrom da u roku od 45 dana preuzme ovu trajektnu liniju do izbora novog koncesionara, prenosi Siniša Luković za Feral.bar.
Kompanija “Pomorski saobraćaj”, ako bude željela, može u ovom poslu ostati narednih 45 dana.
Prema neslužbenim informacijama “Vijesti” Morsko dobro bi to trebalo uraditi uz pomoć kompanije “Barska plovidba” koja je u većinskom državnom vlasništvu.
Naime, na ovoj trajektnoj liniji bi se angažirali zakupljeni trajekti hrvatske kompanije “Jadrolinija” sa kojom Barska plovidba godinama sarađuje zakupljujući tokom ljeta “Jadrolinijin” veliki trajekt “Dubrovnik” za sezonsko održavanje linije Bar-Bari.
Međutim, važeći crnogorski propisi ne dozvoljavaju ovakvo rješenje, jer se po članu 182J Zakona o sigurnosti pomorske plovidbe trajektni prijevoz u unutrašnjem pomorskom prometu može obavljati samo brodovima registriranim u Crnoj Gori i koji plove pd crnogorskom zastavom.
Zakon ne dozvoljava tzv. kabotažu (komercijalni prijevoz između domaćih luka u teritorijalnom moru Crne Gore) stranim brodovima, što znači da bi trajekti “Jadrolinije” koje bi eventualno zakupila “Barska plovidba” ili bilo koji drugi trajekt iz inozemstva koji bi bio iznajmljen, morali da budu preregistriranii i upisani u crnogorski Registar brodova.
To dodatno komplicira rješavanje ovog potencijalnog problema, posebno u situaciji kada je turistička sezona uskoro već na pragu.
Sa druge strane, u Crnoj Gori osim šest trajekata koji su vlasništvo kompanije “Pomorski saobraćaj” trenutno postoji još samo jedan trajekt.
Riječ je o brodu “Vasilije” hidrograđevinske kompanije Briv Construction iz Kotora, koji jedini zadovoljava tehničke i administrativno-pravne uslove da bi se eventualno, mogao koristiti kao alternativa za trajekte “Pomorskog soabraćaja”.
”Vasilije” je sagrađen 1978. godine u Kraljevici kao trajekt pod imenom “Borik” za kompaniju “Jadrolinija” iz Rijeke, namjenski za održavanje linije između grada Zadra i mjesta Preko na otoku Ugljan.
Ovaj 45 metara dugi i 12,4 metra širok brod od 413 bruto-tona može ukrcati 30 vozila i 250 putnika.
Svojim tehničkim karakteristikama “Vasilije” odgovara liniji Kamenari-Lepetane koja je duga nepunu nautičku milju, ali je problem to što ovaj brod može odjednom prevesti samo 30 automobila, što je kapacitet tek malo veći od jednog od tri najmanja i najstarija trajekta koji sada plove u floti “Pomorskog saobraćaja”.
Promet na liniji preko tjesnaca Verige, čak i u zimsko doba godine, je takav da tokom dana plove dva ili čak tri trajekta, dok noću prometuje samo jedan brod sa polascima na svakih pola, odnosno na puni sat.
To znači da bi “Vasilije” mogao zadovoljiti tek između jedne trećine i jedne polovine aktualnih (zimi vrlo smanjenih) potreba građana i privrede za trajektnim prijevozom u Boki i to pod pretpostavkom da se brod “ne gasi”, odnosno vozi 24 sata dnevno i da pritom ne dođe do bilo kakvog tehničkog kvara koji bi prouzrokovao ispadanje “Vasilija” iz prometa.
Iz Morskog dobra su prije dva dana kazali da bez problema mogu preuzeti ovu trajektnu liniji dok se ne izabere novi koncesionar na javnom tenderu, jer imaju već ponudu da iznajmu dva trajekta i posadu, kao i da mogu da preuzmu sve radnike “Pomorskog saobraćaja”.
Usvojili informaciju o pokretanju postupka za dodjelu koncesije
Vlada je na predlog Ministarstva kapitalnih investicija (MKI) usvojila i informaciju o pokretanju postupka za dodjelu koncesije za pomenutu liniju.
Državni sekretar u MKI Admir Šahmanović kazao je da će se dodjelom koncesije stvoriti uslovi da država kroz naplatu naknade počne ostvarivati prihode.
”Pomorski saobraćaj” je privatiziran bez javnog ponude, kupovinom državnih akcija na burzi 2004.
Za tu kompaniju je firma “Prohouse” u kojoj su podgorički biznismeni, braća Dejan i Dušan Ban, surađivali sa Željkom Mihailovićem, državi platila 1,2 milijun eura, od čega samo 680.000 eura u kešu, a ostatak u obveznicama stare devizne štednje koje je prethodno kupila po diskontiranim cijenama.
Oni su narednih 14 godina ostvarivali milijunske profite koristeći monopol te firme na trajektnu djelatnost u Boki, a Morskom dobru su na ime zakupa obale u Lepetanima i Kamenarima plaćali mjesečnu naknadu u visini od četiri posto prihoda ostvarenog prodajom usluga “Pomorskog saobraćaja”. Tako je Morsko dobro godišnje dobijalo između 200 i nepunih 300.000 eura.
