Iako je Hrvatska brodograđevna zemlja, pojedini brodari, zbog državnih interesa gradili su brodove u bivšem SSSR-u.
Nakon rata takozvani mali brodari tražili su svoje mjesto pod suncem kupovinom starih, polovnih ruskih brodova. Istovremeno je SSSR gradio brodove u našim brodogradilištima, piše Novi list.
Jadroplov
Višenamjenski – osim generalnog tereta mogao je prevesti i 225 dvadesetstopnih spremnika – brod »Heroj Paić« izgrađen je 1977. godine u brodogradilištu Sudoistrelski Zavod u Hersonu kao novogradnja broj 2010, 1991. je preimenovan u »Jelsa« (Mid-Adriatic Shipping & Trading Inc., Panama, menadžer Jadroplov, a plovio je pod zastavom St Vincent & Grenadina. Hrvatsku zastavu diže 1997. godine (Jelsa Maritime Inc., Monrovia). Izrezan je u kolovozu 1999. u Alangu.
Slijedio je »Heroj Senjanović« (novogradnja broj 2011), koji 1991. postaje »Omiš« i vije zastavu St. Vincenta & Grenadina, a 1997. diže hrvatsku zastavu (Omiš Maritime Inc., Monrovia). Izrezan je u Alangu u travnju 1999. godine.
»Heroj Kosta Stamenković« (novogradnja 2014) 1991. godine postaje »Marjan I« (zastava SVC) da bi 1997. bio pod hrvatskom zastavom (Marjan Maritime Inc., Monrovia), a 1998. postaje »Marjan«. Izrezan je u prosincu 1999 godine u Alangu.
Mali brodovi
Kao novogradnja broj 14, motorni putnički brod male obalne plovidbe »Lara« izgrađen je 1988. godine u brodogradilištu Iljičevskij Sudostroitelno-Remontni Zavod Imeni 50-letija SSSR-a u Iljičevsku. Brod kapaciteta 250 putnika prilikom gradnje je imao ruski pogon (brzina 16,5 čv) koji je 1994. zamijenjen s dva dizelska motora Scania ukupne snage 600 kW (brzina 12,0 čv). Zanimljivo je da su još dva broda istih osobina izgrađena u istom brodogradilištu vijala hrvatsku zastavu: »Iverya« je izgrađena 1990. (Gruziya Plovidba, Batumi), onda je triput mijenjala imena 2006. godine: »Iveria«, »Ai Nikolas« i »Beluga« (Beluga ronioc d.o.o., Zagreb), a 2016. mijenja vlasnika (Cruise Line, Split) da bi početkom 2019. godine brod bio ukrcan u Splitu na brod »Jumbo Vision« i gubi mu se trag. Drugi brod je izgrađen kao »Monte Kristo« 1993. godine, da bi 1994. postao »Anamarija I«, a od 2002. plovi kao »Anamarija« (danas u floti G & V Line Iadera d.o.o., Zadar).
»Admiral Purišić« (novogradnja 2017) 1991. mijenja ime u »Alka« (zastava SVC), 1997. vije hrvatsku zastavu (Alka Maritime Inc., Monrovia). Izrezan je u siječnju 2000. godine u Alangu.
»Priština« (novogradnja 2019) 1991. vije zastavu St. Vincenta & Grenadina, 1992. postaje »Bol« i vije hrvatsku zastavu, a 2000. je prodan i postaje »Galina IV« (October Breeze Ltd/Kaalbye Shipping) u ukrajinskom vlasništvu.
U Lenjingradu (Sudostroitelni Zavod imeni A. A. Zhdanova) je izgrađen 1982. godine ro-ro brod »Aleksa Dundić« (novogradnja broj 834). Prodan je 1990. kada postaje »Livorno Bridge« pod zastavom Bahama, a 1996. mijenja ime u »Salerno Express« pod zastavom Malte. Izrezan je u kolovozu 2009. godine u Alangu. Blizanac »Marjan« izgrađen je 1980. kao novogradnja 830, prodan je 1990. i postao »Valencia Bridge« (zastava Bahami), 2005. mijenja ime u »Eurofeeder« i »Amaliahaven«, a 2008., samo za odlazak u rezalište (studeni), skraćuje ime u – »Haven«.
Beoplov i Brodospas
Brodove blizance onih iz Jadroplova kupila je i Beogradska plovidba iz Beograda i to 1982. godine brod »Jugoagent« (novogradnja broj 2024) i sljedeće godine »Kapetan Pavlović« (novogradnja 2026). »Jugoagent« (Third World Shipping Co./Beoplov, Beograd) postaje 1984. »Acdir II«, a 1991. ponovo »Jugoagent«. Prodan je 2000. godine kada postaje »Concept« (zastava Cipar) i pet godina kasnije »Precious«. U srpnju 2009. godine odlazi u rezalište Alang.
»Kapetan Pavlović« 1991. godine postaje »Runner B.«, 1996. »Afris Runner«, a 1997. ponovo »Runner B.«. Prodan je 2001. godine kada postaje »Lady Juliet« (White Albatros/Kaalbye Shipping Ukraine). U lipnju 2011. odlazi u rezalište Alang.
Brod »Jugonavigator« (Third World Shipping Co./Beoplov, Beograd) izgrađen je 1981. godine u brodogradilištu Vyborgskiy SZ u VIborgu, a devet godina kasnije postaje »Zuil« i »Italica« (talijanska zastava), a 2017. »Alica«. Izrezan je u lipnju 2017. godine u Alangu
Splitski Brodospas je nekoliko svojih tegljača (»Kastor«, »Brodarica« kasnije »Argus«, »Antares«, »Delta«, »Rigel«) izgradio u brodogradilištu Gorokhovetskiy Sudostritelniy Zavoz, Gorokhovetz.
Mali brodari
Kasne devedesete obilježene su pojavom cijelog niza tzv. malih brodara koji su kupovali polovne (jeftine) brodove izgrađene u SSSR-u.
Brod »Konstantin Korshunov« (Northern Shipping Co., Arhangelsk) izgrađen je 1970. godine u brodogradilištu Viborgskiy SZ u Viborgu, 1997. postaje »Dea« (Liberum mare nostrum d.o.o, Zagreb, odnosno Liberum mare nostrum, Smokvice-Brna), a već šest godina kasnije je prodan (Nazek T.). Zatim mijenja više imena i vlasnika: »CPT George« i »Luminita T.« (2005.), te 2008. – »Retag«. Izrezan je u prosincu 2010. godine u Aliagi.
Dokovi
U brodogradilištu Sudostroitelni Zavod Pallada u Hersonuu izgrađen 1978. godine je Dok 15 (Titovo brodogradilište, Kraljevica) koji se sada nalazi u Trogiru. Godinu dana ranije izgrađen je u istom brodogradilištu Dok 13 (od 1978. godine Dok 16) koji se nalazio u brodogradilištu u Lamjani, a prodan je 2006. godine u bugarsku Varnu. Dok 17 izgrađen je 1977. za Brodoremont, Split/Vranjic, (kasnije V. Lenac, Vranjic pa RLE, Drniš)) u brodogradilištu Sudostroitelni Zavod Baltija u Klaipedi, a Dok 7 (brodogradilište »V. Lenac«) izgrađen je 1972. u Admiralitetskom zavodu u Lenjingradu, potonuo je 2007. godine, a rezanje i vađenje je počelo dvije godine kasnije.
U istom brodogradilištu 1968. godine izgrađen je brod »Konstantin Shestakov« koji 1998. postaje »Mišo« za istog zagrebačkog brodara. Pet godina kasnije plovi kao »Cirrus« (Sirius Shipping Inc/SSM, Split) pa 2007. – »Kairos« i godinu dana kasnije »Ata Atun«. Iste godine mijenja ime u »Edro II«, a u lipnju 2010. izrezan je u Aliagi. U istom brodogradilištu izgrađen je 1970. godine i brod »Andrey Ivanov« koji 1997. postaje »Ražanj« (Ražanjska vala, Rogoznica). Tri godine kasnije mijenja ime u »Susan Anne«, 2005. postaje »Edna Marie«, a u srpnju te iste godine je napušten.
Slijede dva broda izgrađena u Krasnoyarsku: »Bakhchisaray« 1971. godine koji 1998. postaje »Marko Dundo«, da bi 2000. bio izrezan u Španjolskoj. »Balkhash« je izgrađen 1969. godine da bi 1991. postao »Unitiger«, a 1993. »Vjeko« (Jadran Cargo Shipping Co., Split). Deset godina kasnije postaje »Perla« pa »Islam Bici« i »Perla I«, a 2004. »Glaros«, pa 2009. »Miya«. Izrezan je u rujnu 2010. godine u Aliagi.
Brod »Nikolay Emelyanov« izgrađen je 1971. godine u brodogradilištu Okean Oktyabrskoye (novogradnja 206), 1988. postaje »Movar«, a 1989. »Alliana Princess«. Deset godina kasnije mijenja ime u »Klis« (Corex Shipping Ltd./Splitska plovidba, Split), te 2002. mijenja ime u »Sutla«. Izrezan je u rujnu 2011. u Aliagi.
U brodogradilištima u Feodosiji i Potiju izgrađen je veliki broj hidrokrilnih brodova koji su plovili Jadranom, ali njihove sudbine zaslužuju poseban napis.
Danilo Prestint
